Ozempic, το φάρμακο κατά της παχυσαρκίας;

Τι είναι το ozempic και που χρησιμοποιείται;

To Ozempic είναι ένα φάρμακο που περιέχει την δραστική ουσία σεμαγλουτίδη (semaglutide) και χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 σε συνδυασμό με ισορροπημένη διατροφή και άσκηση σε περιπτώσεις που δεν ελέγχεται ικανοποιητικά.

Μάλιστα, χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που δεν μπορεί ο ασθενής να λάβει μετφορμίνη (άλλο αντιδιαβητικό φάρμακο) ή χρησιμοποιείται και συνδυαστικά με άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα ώς “πρόσθετο”.

Πέρα απο τα παραπάνω που αφορούν και την βασική χρήση του φαρμάκου αυτού, οι γιατροί συνταγογραφούν το Ozempic και σε παχύσαρκα άτομα για απώλεια και διαχείριση βάρους. Έτσι, χρησιμοποιείται και σε άτομα χωρίς ΣΔτ2 αλλά για σκοπό αντιμετώπισης της παχυσαρκίας σε συνδυασμό με διατροφή και άσκηση. Ακόμη όμως ο FDA (Food and Drug Administration) δεν το έχει εγκρίνει ως φάρμακο για απώλεια και διαχείριση του σωματικού βάρους.

Πως λειτουργεί η Σεμαγλουτίδη (Ozempic) στο σώμα;

Όπως προαναφέρθηκε, βοηθάει στην αντιμετώπιση του ΣΔτ2 και στην μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων σε διαβητικούς και μη. Έτσι, το φάρμακο λειτουργεί στο σώμα με τους εξής μηχανισμούς:

1. Η σεμαγλουτίδη (η δραστική ουσία του φαρμάκου) ενεργοποιεί τους υποδοχείς του GLP-1 μιας ορμόνης στον εγκέφαλο που βοηθά το πάγκρεας να απελευθερώσει την ινσουλίνη (την ορμόνη που μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα). Έτσι, μειώνει και με επιτυχία την γλυκόζη του αίματος.
2. Σχεδόν με τον ίδιο τρόπο της GLP-1 το Ozempic επιβραδύνει την κίνηση της τροφής στο στομάχι. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αισθάνεται το άτομο χορτάτο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μάλιστα, επειδή όπως αναφέρθηκε μειώνονται τα επίπεδα σακχάρου οδηγεί και σε μειωμένη όρεξη για αναζήτηση τροφής.
3. Αυξάνει τα επίπεδα ινσουλίνης μετά απο ένα γεύμα, με σκοπό να μην αυξάνονται πολύ τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

Το Ozempic διατίθεται σε ενέσιμη μορφή σε στυλ πένας. Οι πένες είναι γεμισμένες με φάρμακο χωρίς να χρειάζεται να τις γεμίζει ο ασθενής.  Η ένεση γίνεται είτε στο κάτω μέρος της κοιλιάς, του άνω βραχίονα ή του μηρού.

Ανεπιθύμητες ενέργειες του φαρμάκου Ozempic

Το Ozempic μπορεί να προκαλέσει σοβαρές και λιγότερο σοβαρές παρενεργειες στον ασθενή. Στις ήπιες παρενέργειες συμπεριλαμβάνονται:

Γαστρεντερικά προβλήματα

• Διάρροια

• Έμετος
• Ναυτία η οποία υπάρχει το πρώτο διάστημα της θεραπείας ή όταν γίνεται αλλαγή στην δόση
• Κοιλιακό άλγος
• Αίσθημα ότι είναι άρρωστος

Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να διαρκέσουν κάποιες μέρες έως και κάποιες εβδομάδες. Συνήθως ξεκινούν με την έναρξη του φαρμάκου και υποχωρούν με τις ημέρες. Εάν τα συμπτώματα συνεχίζουν να επιμένουν ο ασθενής θα πρέπει να επικοινωνήσει με τον θεράποντα ιατρό του.

Σύμφωνα με έρευνες η σεμαγλουτίδη (ozempic) μπορεί να προκαλέσει και πιο σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες και θέματα ασφαλείας. Σε αυτά συγκαταλέγονται:

• Κίνδυνο υπογλυκαιμίας
• Κίνδυνο παγκρεατίτιδας
• Καρκίνο του θυρεοειδούς αδένα
• Πέτρες στην χολή
• Οξεία Νεφρική Βλάβη
• Επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα
• Κινδύνους διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας
• Αυξημένο κίνδυνο για παγκρεατίτιδα
• Αλλεργίες/αντιδράσεις στο σημείο που γίνεται η  ένεση

Κάθε πότε χορηγείται το Ozempic;

Εφόσον συνταγογραφηθεί η ένεση στον ασθενή θα λαμβάνεται μια φορά την εβδομάδα. Η ένεση γίνεται απο τον ίδιο τον ασθενή στο σπίτι του. Είναι πολύ σημαντικό η ένεση να γίνεται κάθε φορά την ίδια μέρα και ώρα που έγινε την πρώτη φορά. Όσον αφορά για την δόση, συνήθως ο γιατρός ξεκινάει με μια μικρή δόση και την αυξάνει ανάλογα, αυτό το κρίνει απο διάφορους παράγοντες.

Απώλεια βάρους και διάρκεια

Είναι πολύ σημαντικό να ξεκαθαριστεί το γεγονός οτι η σεμαγλουτίδη ναι, μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους μέσω των μηχανισμών που αναφέρθηκαν παραπάνω, όμως δεν μπορεί να λειτουργήσει από μόνη της. Δηλαδή, για να επιτευχθεί απώλεια βάρους η οποία θα διαρκέσει σε χρόνο και πολύ πιθανόν να διατηρηθεί, θα χρειαστεί να ακολουθείται απο τον/την ασθενή μια ισορροπημένη διατροφή και ένα πλάνο φυσικής άσκησης ταυτόχρονα με την πρόσληψη του φαρμάκου. Φυσικά, έχει να κάνει και με το πόσο καιρό θα χορηγείται το φάρμακο και κατά πόσο θα ανταποκριθεί ο εκάστοτε οργανισμός.

Μπορούν όλοι να λάβουν το Ozempic;

Δεν μπορούν όλοι να λάβουν το φάρμακο αυτό και πρέπει να ενημερώσετε τον θεράποντα ιατρό σου εάν βρίσκεσαι σε κάποια από τις παρακάτω περιπτώσεις:

• Άτομα με Διαβήτη τύπου 1. Τα άτομα αυτά δεν μπορούν να λάβουν το ozempic διότι δεν είναι εγκεκριμένο για τον συγκεκριμένο τύπο διαβήτη
• Άτομα με ιστορικό αμφιβληστροπαθειας που έχει προκληθεί από τον διαβήτη
• Άτομα με ιστορικό και οικογενειακό καρκίνων του θυρεοειδούς ή κακοήθειες στο θυρεοειδή
• Έγκυες
• Θηλάζουσες
• Άτομο που έχουν πρόβλημα με το πάγκρεας και τα νεφρά

Το Ozempic δίνεται μόνο με την έγκριση του γιατρού σας. Για να λειτουργήσει το φάρμακο για την επίτευξη απώλειας βάρους θα πρέπει ο ασθενής να ακολουθεί ταυτόχρονα ένα ισορροπημένο πλάνο διατροφής και φυσικής άσκησης. Έτσι, το φάρμακο θα πρέπει να λειτουργεί συμπληρωματικά. Αυτό απαιτεί έναν εξειδικευμένο Διαιτολόγο-Διατροφολόγο που θα αναλάβει την διατροφική εκπαίδευση του ασθενή και σε συνεργασία με τον γιατρό θα συνεχίζουν την θεραπεία. Ο διαιτολόγος θα πρέπει να πηγαίνει σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να δώσει το φάρμακο χωρίς την έγκριση του. Η διατροφική εκπαίδευση του ασθενή αποσκοπεί στο να κάνει την θεραπεία του τρόπο ζωής. Είναι πολύ σημαντικό να μπορέσει να διατηρήσει τις διατροφικές συνήθειες και μετά την λήξη του φαρμάκου προκειμένου να μπορέσει να διατηρήσει και το βάρος που έχασε.

Σημαντικό να τονιστεί είναι πως η ένεση αυτή δεν είναι η λύση της παχυσαρκίας αλλά ένα βοήθημα για την αντιμετώπιση της.

Βιβλιογραφία

Smits MM, Van Raalte DH. Safety of Semaglutide. Front Endocrinol (Lausanne). 2021 Jul 7;12:645563. doi: 10.3389/fendo.2021.645563. Erratum in: Front Endocrinol (Lausanne). 2021 Nov 10;12:786732. doi: 10.3389/fendo.2021.786732. PMID: 34305810; PMCID: PMC8294388.

https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/ozempic

https://www.ozempic.com/prescribing-information.html

https://www.healthline.com/health/drugs/ozempic#what-to-consider

Ozempic (semaglutide) injection, for subcutaneous use. (2023).

https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2023/209637s020s021lbl.pdf